Przychodzi student do jogina...
Czas sesji egzaminacyjnej to niewątpliwe wyjątkowy okres w życiu studenta. Nauka do późna, brak odpowiedniej ilości snu, posiłki zdecydowanie bardziej w stylu fast niż slow i oczywiście ten STRES!!!! Przybywamy na ratunek i przekazujemy kilka praktycznych wskazówek, które pomogą Wam zadbać o siebie w szczególnym momencie akademickiego życia.
Do wywiadu rozmowy zaprosiłam poprosiłam Annę Marchlik - coacha, instruktora hatha yogi.
KS: Dlaczego właściwie joga jest dobra na stres?
AM: Odpowiadając jak najkrócej – bo zmusza nas do zatrzymania się. Większość z nas żyje w pośpiechu, w biegu, codziennie dociera do nas mnóstwo bodźców, stresorów, nie zawsze znajdujemy czas na relaks, na pobycie tu i teraz. Praktyka hatha jogi oferuje nie tylko ćwiczenia fizyczne, czyli asany, ale także pracę z oddechem czyli pranajamę oraz relaksację. Niezależnie od tego, czy wybieramy jogę dynamiczną, czy skoncentrowaną raczej na relaksacji, każda sesja będzie składała się z asan, w których wzmacniamy i rozciągamy mięśnie, ale robimy to przy minimalnym koniecznym wysiłku tak aby likwidować nadmierne napięcie, utrzymując jedynie to konieczne do utrzymania pozycji. Kolejnym elementem jest oddech, który staramy się koordynować z ruchem w trakcie całej praktyki, dzięki czemu dotleniamy mięśnie i wspomagamy koncentrację. Ostatnim elementem każdej sesji jogi jest relaks, czasami połączony z ćwiczeniami oddechowymi. Jak widać, joga działa wszechstronnie na nasz organizm, dotlenia, tonizuje mięśnie, poprawia elastyczność, rozluźnia i relaksuje.
KS: Szczególnie podczas sesji zależy nam, aby nasz umysł wszedł na najwyższe obroty intelektualne, abyśmy byli skoncentrowani i uważni. Czy to prawda, że praktykując jogę poprawiamy naszą koncentrację? Jak to możliwe?
AM: To prawda. Jak już wspomniałam, praktyka jogi uczy koncentracji na własnym ciele, na oddechu, uczy bycia tu i teraz. Niektóre asany szczególnie poprawiają koncentrację. Są to np. pozycje balansowe, takie jak drzewo (vrksasana), orzeł (garudasana), czy półksiężyc (ardha chandrasana). Również pozycje stojące, np. trójkąt rozciągnięty (utthita trikonasana), czy pozycje siedzące, takie jak siad skrzyżny (sukhasana), czy lotos (padmasana), w których często wykonuje się ćwiczenia oddechowe, ale również można medytować. Kolejnym elementem poprawiającym koncentrację są punkty skupienia wzroku (drishti), czyli punkty, na których skupiamy swój wzrok podczas wykonywania asan.
KS: Czy mogłabyś zaproponować kilka ćwiczeń, które można zastosować samodzielnie w domu w celu odprężenia się, zrelaksowania, pozbycia uczucia napięcia karku, bólu w okolicach oczu i czoła?
AM: Nawet krótką praktykę jogi warto zacząć od dynamicznych sekwencji, które rozgrzeją nas i przygotują nasze ciało do wykonywania bardziej zaawansowanych asan, może to być np. kilka sekwencji powitania słońca. Następnie wykonajcie kilka ćwiczeń stojących, pamiętając o tym, aby zawsze wykonywać ja na obie strony – na prawo i na lewo, np.: trójkąt rozciągnięty, kąt rozciągnięty, półksiężyc, oraz wersje skręcone wymienionych asan:
http://www.joga-joga.pl/pl102/teksty94/Parivrtta_Trikonasana,
http://www.joga-joga.pl/pl102/teksty80/Parivrtta_Parsvakonasana,
http://www.joga-joga.pl/pl102/teksty121/Parivrtta_Adrhachandrasana.
Warto zrobić również wygięcia do przodu, które wyciszają umysł, redukują stres oraz łagodzą napięciowe bóle głowy: pies z głową na dół i skłon do przodu. Następnie można przejść do pozycji siedzących: siad prosty, janu sirsasana i leżących. Część końcowa praktyki przeznaczona jest zawsze na pozycje odwrócone, takie jak świeca i stanie na głowie (polecam na początku wykonywać je pod okiem nauczyciela jagi) i relaks. Jeśli macie więcej czasu, warto na relaks poświęcić do 40 minut i wykonać trening autogenny Schultza.
KS: O czy warto pamiętać przed rozpoczęciem samodzielnej (domowej) praktyki? Jak przygotować siebie oraz przestrzeń?
AM: Jeśli nigdy wcześniej nie ćwiczyliście jogi, warto rozpocząć praktykę pod okiem nauczyciela, który zadba o prawidłowe i bezpieczne wykonywanie asan, nauczy Was prawidłowego oddechu, zadba o właściwe skomponowanie zajęć. Jeśli nie macie takiej możliwości, polecam skorzystanie z internetowych kursów lub literatury.
Jest kilka zasad, o których warto pamiętać. Najważniejsza – jogę ćwiczymy z pustym żołądkiem, najlepiej rano albo przynajmniej 2 godziny po jedzeniu. Warto zadbać o wygodny strój i spokojne, ciche miejsce. I nie zapominajcie o relaksie na koniec!
KS: Czy istnieją jakieś ograniczenia, przeciwwskazania do podjęcia praktyki yogi?
AM: Joga jest praktyką odpowiednią dla każdego, nieważne, czy jesteś rozciągnięty czy nie, młody czy starszy, chudy czy trochę większy. Asany można modyfikować tak, aby były odpowiednie dla każdego, ale warto skorzystać z porady doświadczonego nauczyciela, szczególnie, jeśli macie jakieś dolegliwości czy kontuzje. Oczywiście są pewne ograniczenia: np. asan odwróconych nie powinny wykonywać osoby z problemami w odcinku szyjnym kręgosłupa, z dużą wadą wzroku, niektórych asan nie wykonuje się również w trakcie menstruacji, np. skrętów czy znowu pozycji odwróconych. Dlatego na koniec jeszcze raz podkreślę, że warto skorzystać z pomocy nauczyciela, żeby Wasza praktyka była bezpieczna i satysfakcjonująca.
KS: Bardzo dziękuję za rozmowę!
Rozmowę z Anną Marchlik przeprowadziła Kinga Strzelecka, doradca zawodowy SGH